กระบวนการตรวจหาเชื้อโควิด-19 เป็นอย่างไร?

หากคุณมีความกังวลว่าตนเองอาจติดเชื้อโควิด-19 หรือเคยใกล้ชิดกับผู้ที่ติดเชื้อ ควรเข้ารับการตรวจหาเชื้อไวรัสโคโรนาโดยทันที

กระบวนการตรวจหาเชื้อโควิด-19 เป็นอย่างไร?

แม้อาการของโรคโควิด-19 อาจแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล แต่อาการบางอย่างพบได้บ่อยกว่ามาก อาการที่พบบ่อย ได้แก่ ไข้สูง ไอแห้งต่อเนื่อง และการสูญเสียการรับรสและ/หรือการรับกลิ่น อาการที่มีรายงานอย่างแพร่หลายอื่น ๆ ได้แก่ อ่อนเพลีย เจ็บคอ ท้องเสีย และปวดกล้ามเนื้อ อย่างไรก็ตาม ผู้ติดเชื้อจำนวนไม่น้อยถูกจัดว่าเป็นผู้ที่ไม่แสดงอาการ (Asymptomatic) หมายความว่าพวกเขาไม่แสดงอาการใด ๆ เลย

หากคุณมีความกังวลว่าตนเองอาจติดเชื้อโควิด-19 หรือเคยใกล้ชิดกับผู้ที่ติดเชื้อ ควรเข้ารับการตรวจหาเชื้อโควิด-19 โดยทันที

กระบวนการตรวจหาเชื้อโควิด-19 เป็นอย่างไร?
หากคุณมีอาการ หรือเคยใกล้ชิดกับผู้ที่ติดเชื้อ ควรโทรศัพท์ติดต่อโรงพยาบาลล่วงหน้าเสมอเพื่อขอคำแนะนำ อย่างไรก็ตาม หากคุณต้องการตรวจหาเชื้อเพื่อวัตถุประสงค์ในการเดินทาง การทำงาน หรือการประกันภัย โดยที่ไม่มีเหตุผลให้สงสัยว่าตนเองติดเชื้อ โรงพยาบาลส่วนใหญ่จะให้บริการตรวจแบบ Walk-in ได้ โดยค่าตรวจวิธี RT-PCR ซึ่งเป็นวิธีที่องค์การอนามัยโลก (WHO) แนะนำ เริ่มต้นที่ประมาณ 3,500 บาท

เมื่อถึงเวลาที่คุณถูกเรียกเข้ารับการตรวจ จะมีเจ้าหน้าที่ซึ่งสวมชุดป้องกันอันตราย (Hazmat suit) อย่างเต็มรูปแบบเพื่อความปลอดภัยของตนเอง และมักปฏิบัติงานอยู่ด้านหลังฉากกันสารคัดหลั่ง (Perspex screen) เจ้าหน้าที่จะขอให้คุณยืนยันชื่อและวันเดือนปีเกิด ก่อนที่จะใช้ไม้สวอบเก็บตัวอย่างจากโพรงจมูกทั้งสองข้าง และเก็บตัวอย่างเพิ่มเติมจากด้านหลังลำคอบริเวณต่อมทอนซิล แม้ว่าคุณอาจรู้สึกไม่สบายตัวเล็กน้อย แต่โดยทั่วไปสามารถกลับไปทำกิจกรรมตามปกติได้ทันที หากไม่มีข้อสงสัยว่าคุณติดเชื้อ

ผลการตรวจหาเชื้อโควิด-19
ผลการตรวจโดยทั่วไปจะทราบภายใน 24 ชั่วโมง แต่หากมีความต้องการตรวจจำนวนมาก อาจใช้เวลานานถึง 72 ชั่วโมง ผู้เข้ารับการตรวจส่วนใหญ่จะได้รับการแจ้งผลทางอีเมลหรือข้อความ SMS อย่างไรก็ตาม หากต้องการใบรับรองแพทย์จากโรงพยาบาลก็สามารถขอได้ แต่จะมีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม ผลตรวจที่เป็นลบจะรายงานในใบรับรองแพทย์ว่า ‘ไม่พบเชื้อ’ (Not detected) แม้ว่าข้อความดังกล่าวอาจทำให้เกิดความสับสน แต่ถือเป็นมาตรฐานสากลในการรายงานผล หากผลตรวจออกมาเป็นบวกหรือ ‘ไม่สามารถสรุปผลได้’ (Inconclusive) โรงพยาบาลจะติดต่อคุณโดยทันทีและแจ้งขั้นตอนการดำเนินการต่อไป

ฉันจำเป็นต้องกักตัวหรือไม่?
คุณควรกักตัวหากสงสัยว่าตนเองติดเชื้อ หรือเคยสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ที่ติดเชื้อ ก่อนเข้ารับการตรวจหาเชื้อ ในประเทศไทย หากผลตรวจออกมาเป็นบวก คุณจะถูกส่งเข้ารับการรักษาในสถานพยาบาล และจะต้องอยู่ที่นั่นจนกว่าผลตรวจจะแสดงว่า ‘ไม่พบเชื้อ’ แตกต่างจากบางประเทศที่อนุญาตให้กักตัวที่บ้านได้ แต่ในประเทศไทยจะไม่อนุญาตให้กักตัวที่บ้าน

คุณควรกักตัวหากสงสัยว่าตนเองติดเชื้อ หรือเคยสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ที่ติดเชื้อ ก่อนที่จะเข้ารับการตรวจหาเชื้อ

วัคซีนโควิด-19
ในเดือนธันวาคม พ.ศ. 2563 สหราชอาณาจักรได้กลายเป็นประเทศแรกที่เริ่มดำเนินโครงการฉีดวัคซีนในวงกว้าง โดยมีหลายประเทศดำเนินการตามมาในระยะเวลาไม่นานหลังจากนั้น ปัจจุบัน (ณ เวลาที่เขียน) มีวัคซีน 3 ชนิดที่ได้รับอนุญาตให้ใช้ในประเทศไทยและทั่วโลก ได้แก่ วัคซีนจากมหาวิทยาลัยออกซ์ฟอร์ด–แอสตราเซเนกา, ไฟเซอร์–ไบออนเทค และโมเดอร์นา ประเทศไทยได้ลงนามในข้อตกลงกับแอสตราเซเนกาเพื่อจัดหาวัคซีนจำนวน 26 ล้านโดส และกำลังอยู่ระหว่างการเจรจากับผู้ผลิตรายใหญ่อื่น ๆ รวมถึงผู้ผลิตจากจีน รัสเซีย และอินเดีย

วัคซีนโควิด-19 มีวิธีการให้วัคซีนอย่างไร ?
วัคซีนโควิด-19 ในปัจจุบันให้โดยการฉีด และจำเป็นต้องได้รับทั้งหมด 2 เข็ม เข็มที่สองจะฉีดห่างจากเข็มแรกประมาณ 4 ถึง 12 สัปดาห์ วัคซีนเข็มแรกเชื่อว่าสามารถสร้างภูมิคุ้มกันได้ราว 90% หลังจากผ่านไปประมาณ 4 สัปดาห์ ในช่วงเวลาดังกล่าว ระดับภูมิคุ้มกันของร่างกายจะค่อย ๆ เพิ่มขึ้นตามการสร้างแอนติบอดีตามธรรมชาติ ทั้งนี้ มีผู้รับวัคซีนเพียงส่วนน้อยที่ประสบผลข้างเคียงรุนแรง และผู้ที่ต้องพก EpiPen ไม่ควรเข้ารับการฉีดวัคซีน

วัคซีนป้องกันโควิด-19 ได้ผลมากน้อยแค่ไหน ?
ประสิทธิภาพของวัคซีนดูเหมือนจะแตกต่างกันไป แต่โดยภาพรวมมีความเห็นสอดคล้องกันว่าวัคซีนสามารถป้องกันได้มากกว่า 90% หลังจากได้รับเข็มที่สอง อย่างไรก็ตาม รายงานบางฉบับระบุว่าวัคซีนบางชนิดอาจให้การป้องกันเพียง 70% เท่านั้น วัคซีนยังได้รับการพิสูจน์แล้วว่ามีประสิทธิภาพต่อสายพันธุ์หรือการกลายพันธุ์ของไวรัสที่พบในปัจจุบัน แม้ว่าจะไม่สามารถรับประกันได้ว่าจะมีประสิทธิภาพต่อสายพันธุ์ใหม่ในอนาคต นอกจากนี้ยังไม่ชัดเจนว่าวัคซีนจำเป็นต้องได้รับการฉีดเป็นประจำทุกปี ต้องมีการฉีดกระตุ้นเป็นระยะ หรือเพียงการฉีด 2 เข็มในครั้งแรกจะเพียงพอ

เนื่องจากวัคซีนได้รับการพัฒนาและนำมาใช้ในระยะเวลาอันสั้น และไวรัสโคโรนาในรูปแบบนี้ยังเป็นเชื้อใหม่ ทำให้ยังคงมีคำถามบางประการที่ยังไม่ได้รับคำตอบ อย่างไรก็ตาม วัคซีนที่ใช้อยู่ในปัจจุบันได้รับการรับรองว่ามีความปลอดภัยจากหน่วยงานกำกับดูแลด้านสาธารณสุขรายใหญ่ทั่วโลก

วัคซีนป้องกันโควิด-19 มีค่าใช้จ่ายเท่าใด ?
ปัจจุบันยังไม่มีคำตอบที่ชัดเจนเกี่ยวกับค่าใช้จ่ายของวัคซีนสำหรับผู้ป่วยในประเทศไทย อย่างไรก็ตาม มีการประเมินว่าต้นทุนการผลิตวัคซีนไฟเซอร์ (Pfizer) อยู่ที่ประมาณ 19 ดอลลาร์สหรัฐต่อโดส วัคซีนโมเดอร์นา (Moderna) อยู่ระหว่าง 32–39 ดอลลาร์สหรัฐ ขณะที่วัคซีนแอสตราเซเนกา (AstraZeneca) มีต้นทุนราว 4 ดอลลาร์สหรัฐ ทั้งนี้ เคยมีโรงพยาบาลแห่งหนึ่งในกรุงเทพมหานครเปิดให้ผู้ป่วยจองวัคซีนล่วงหน้า โดยเสนอขายทั้งสองเข็มในราคา 10,000 บาท แต่เนื่องจากวัคซีนยังไม่พร้อมให้บริการ และรัฐบาลเห็นว่าการกระทำดังกล่าวไม่เหมาะสม โรงพยาบาลดังกล่าวจึงถูกสั่งให้ยกเลิกการเสนอขาย